Η Αλήθεια για την Εκκλησιαστική περιουσία...Γ! ΜΕΡΟΣ

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς Καλλίνικου

Γ!ΜΕΡΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ: Η Αλήθεια για την Εκκλησιαστική περιουσία

 

13. Δεν δαπανά το Κράτος τίποτα για τα Μοναστήρια.

Για την συντήρηση των Μονών το Κράτος δεν δαπανά απολύτως τίποτα. Τα Μοναστήρια ζουν από την περιουσία τους και τα εργόχειρα των Μοναχών. Εάν τους πάρει το Κράτος την περιουσία, πως θα συντηρηθούν οι Ιερές Μονές; Σήμερα πολλές Μονές, που δεν έχουν αξιόλογη περιουσία, αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες για τη συντήρηση τους. Και γνωρίζουμε περιπτώσεις Μητροπολιτών που βοηθούν εκείνοι, από άλλα ευαγή Ταμεία της μητροπόλεως των, για την συντήρηση των πτωχών Μοναστηριών. Και τα Μοναστήρια πρέπει να επιζήσουν και μάλιστα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να φιλοξενούν και στο μέλλον πολυπληθείς μοναστικές αδελφότητες. Σήμερα υπάρχει κρίση στην προσέλευση Μοναχών. Αύριο η κρίση μπορεί να ξεπεραστεί. Πως θα μπορέσουν να εγκαταβιώσουν τότε πολλοί Μοναχοί ή Μοναχές σ’ ένα Μοναστήρι που δεν έχει πόρους για τη συντήρηση του; θα είναι έγκλημα εάν καταδικαστούν τα Μοναστήρια σε μαρασμό και εξαφάνιση. Είναι οι Μεγάλοι Ευεργέτες του Έθνους στις δύσκολες στιγμές του. Είναι οι προμαχώνες της Εκκλησίας. Είναι ο τόπος της ασκήσεως και της προσευχής. Είναι τα λιμάνια της γαλήνης, και όχι μόνο για τους εγκαταβιούντες σ’ αυτά Μοναχούς και Μοναχές αλλά και για χιλιάδες Ορθοδόξων Ελλήνων και ξένων, που κάθε μέρα με ευλάβεια και λαχτάρα ψυχής τα επισκέπτονται.

14. Το Κράτος δεν επιχορηγεί τις Μητροπόλεις και τους Ναούς.

Θα πρέπει να τονίσουμε με έμφαση πως το Κράτος δεν επιχορηγεί ούτε τους Ιερούς Ναούς, ούτε τις Ιερές Μητροπόλεις, πλην ολίγων υπαλλήλων που τελευταίως πληρώνονται από το Κράτος, αφαιρεθέντος ίσου αριθμού θέσεων Διακόνων. Οι Ιερές Μητροπόλεις έχουν τεράστια έξοδα, χωρίς να διαθέτουν οι περισσότερες εξ’ αυτών αστική περιουσία. Πληρώνουν μισθούς υπαλλήλων και δαπανούν τεράστια ποσά για το ποιμαντικό, ιεραποστολικό και φιλανθρωπικό έργο της περιφέρειας τους. Δίδουν υποτροφίες σε άπορους μαθητές και φοιτητές, συντηρούν Ιδρύματα, δαπανούν για παιδικές κατασκηνώσεις, για εκκλησιαστικά περιοδικά και εφημερίδες, για εκδόσεις βιβλίων και εντύπων οικοδομητικού περιεχομένου για νεανικές εκκλησιαστικές προσπάθειες, για Πνευματικά κέντρα, για Κατηχητικά κ.λπ. Μόνη πρόσοδος τω Ιερών Μητροπόλεων είναι το 7% από τα έσοδα των Ιερών ναών. Τους Δήμους το Κράτος επιχορηγεί πλουσίως, αν και οι περισσότεροι Δήμοι και τεράστιες αστικές περιουσίες διαθέτουν και πολλούς πόρους και εισοδήματα έχουν. Και καλά κάμει το Κράτος και επιχορηγεί τους Δήμους. Στις Ιερές Μητροπόλεις όμως το Κράτος δεν κάμει καμία οικονομική επιχορήγηση. Και πολλές εξ αυτών αγκομαχούν για αν ανταποκριθούν στις ποιμαντικές υποχρεώσεις τους.

15. Γιατί το Κράτος να δαπανά για την Εκκλησία;

Το Ορθόδοξο Ελληνικό Κράτος έχει βαθειά υποχρέωση να δαπανά για την συντήρηση της Εκκλησίας και την ανάπτυξη της ποιμαντικής της δραστηριότητας. Η Εκκλησία υπάρχει για το λαό και εξυπηρετεί το λαό. Μπορεί να μην θεωρείται χρήσιμοι για ολίγους άθεους και άπιστους. Είναι όμως χρήσιμοι και αναγκαία για τη συντριπτική πλειονότητα του θρησκεύοντος Ορθόδοξου Ελληνικού λαού. Είναι η ψυχική αναπνοή και η μάνδρα του ευσεβούς λαού. Είναι ο ευεργετικότερος κοινωνικός παράγων. Τα χρήματα με τα οποία το Κράτος πληρώνει τους μισθούς των Κληρικών και με τα οποία επιχορηγεί την Εκκλησία, προέρχονται από την φορολογία του ευσεβούς Ορθόδοξου Ελληνικού λαού. Δεν είναι από την τσέπη των εκάστοτε κυβερνώντων. Είναι εκ του ιδρώτος του λαού. Του λαού που είναι το Ορθόδοξο Πλήρωμα της Εκκλησίας. Κατά λόγο, λοιπόν, δικαιοσύνης το Κράτος υποχρεούται, ελάχιστον μέρος των εκ του λαού εσόδων του να χρησιμοποιεί και για τη στοιχειώδη συντήρηση της Εκκλησίας. Που, όπως σημειώσαμε υπάρχει για το λαό και διακονεί το λαό. Το Κράτος δαπανά τεράστια ποσά για άλλους Οργανισμούς. Δαπανά τεράστια ποσά για γήπεδα και αθλοπαιδιές. Είναι σπουδαίο το ότι δαπανά και μερικά χρήματα για τη συντήρηση της Εκκλησίας; Και σ’ αυτά ακόμη τα κουμουνιστικά Κράτη, όπου η πίστη διώκεται, πολλά εξ αυτών πληρώνουν τους μισθούς των Ιερέων και Αρχιερέων είτε εις ολόκληρων είτε μέρος εξ αυτών, όπως συμβαίνει στη Ρουμανία, στην Τσεχοσλοβακία, στη Βουλγαρία και αλλαχού. Όλα δε τα κουμουνιστικά Κράτη, μηδέ της Σοβιετικής Ενώσεως εξαιρουμένης, έχουν επιβάλλει μονοπώλιο του κήρου υπέρ της Εκκλησίας. Και πολλά εκ των Κρατών αυτών δεν φορολογούν την Εκκλησία, παρ’ όλον ότι την αντιπαθούν. Έπειτα, τα όσα το Κράτος δίδει για μισθούς Κληρικών κ.λπ., είναι ελάχιστο μέρος των όσων εκαρπώθηκαν το ίδιο κατά καιρούς από την εκκλησιαστική περιουσία. Δίδει ελάχιστα από αυτά που πήρε από την Εκκλησία, σαν απόσβεση μεγάλης οφειλής. Αλλ’ υπάρχει και ένας τρίτος λόγος σοβαρός. Η Εκκλησία στον τόπο αυτό έχει τόσες μεγάλες εθνικές προσφορές που δεν ξεπληρώνονται με τίποτε. Τα όσα το Κράτος πληρώνει για την Εκκλησία, είναι ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης. Οφείλει το είναι του το Κράτος στους αγώνες, το αίμα και τις θυσίες της Εκκλησίας τα 400 χρόνια της σκλαβιάς. Και θα ήταν ομολογουμένως φοβερή αγνωμοσύνη το να μη δίδει τώρα μερικά ψιχία  για τη συντήρηση της τροφού και φρουρού της Μητρός Εκκλησίας. Για την κάλυψη μέρους της δαπάνης μισθοδοσίας των Ιερέων, το Κράτος φορολογεί τους Ιερούς Ναούς με το 35% από τα ακαθάριστα έσοδα τους. Βέβαια τα εισπραττόμενα δεν καλύπτουν την επιβάρυνση της Πολιτείας για τη μισθοδοσία του Κλήρου. Είναι όμως μια μεγάλη αφαίμαξη των εισοδημάτων των Ιερών Ναών, γι’ αυτό και με την παρακράτηση του 35%, πολλοί Ναοί αντιμετωπίζουν προβλήματα για την συντήρηση τους. Πρέπει να πληρώσουν μισθούς Ιεροψαλτών, Νεωκόρων, Καθαριστριών, να κάνουν συνεχείς επισκευές και να επιδοτούν και το πνευματικό έργο της Ενορίας.

16. Παρατηρήσεις επί των σημερινών απαιτήσεων του Κράτους.

Θα ήθελα να διατυπώσω και μερικές σκέψεις σχετικά με τις σημερινές αξιώσεις της Πολιτείας επί της εκκλησιαστικής περιουσίας, για να ολοκληρώσουμε την εικόνα του προβλήματος. Στην ύπαιθρο οι χωρικοί εγκαταλείπουν τις δικές τους περιουσίες και τις αφήνουν ακαλλιέργητες. Αφήνον τον ελαιόκαρπο χωρίς να τον μαζέψουν. Πως θα καλλιεργηθούν τα μοναστηριακά κτήματα που θέλει τώρα η Πολιτεία να πάρει; Αυτό στην πράξη σήμερα δεν φαίνεται ευχερές. Και φοβούμεθα μήπως η τυχόν αρπαγή πάλι της μοναστηριακής περιουσίας αυξήσει ακόμα περισσότερο τις εκτάσεις ακαλλιέργητων αγροτικών εδαφών ή απλώς δώσει τη δυνατότητα πλουτισμού σε άπληστους χωρικούς που εποφθαλμιούν εκκλησιαστικά κτήματα, καθ’ ήν στιγμήν εγκαταλείπουν τα δικά τους. Η ύπαιθρος σήμερα δεν διαθέτει πολλά εργατικά χέρια. Όλοι τρέπονται προς μεγάλα αστικά κέντρα και αναζητούν εύκολη και άνετη ζωή. Πολλά χωρία έχουν καταντήσει γεροκομεία. Η αγροτική εργασία δεν ελκύει τους νέους μας σήμερα. Προτιμούν πολλοί να πωλούν λεμόνια στην Αθήνα παρά να είναι  αγρότες στο χωριό. Ποιοι θα καλλιεργήσουν, λοιπόν, τα μοναστηριακά κτήματα; Έχουμε υπ’ όψη περιπτώσεις που δόθηκε κλήρος αγροτικός σε ακτήμονες και επί χρόνια τον έχουν αφήσει ακαλλιέργητο και εγκαταλελειμμένο. Γνωρίζουμε ακόμα περιπτώσεις χωρικών που ενώ έχουν εγκαταλείψει τους δικούς τους ελαιώνες, εποφθαλμιούν τον ελαιώνα του μοναστηρίου που είναι κοντά στο χωριό τους.

17. Γιατί το Κράτος δεν μοιράζει τα κτήματα της Κάρλας;

Πριν από αρκετά χρόνια έγινε η αποξήρανση της λίμνης Κάρλας για αν δοθεί σε ακτήμονες. Αλλά η διανομή δεν έγινε ποτέ. Πως το Κράτος τώρα θα διαθέσει αμέσως μοναστηριακά κτήματα σε αγρότες, αφού ήδη έχει στη διάθεση του εδάφη τα οποία ακόμα δεν έχει μοιράσει; Έπειτα το Κράτος είναι ο μεγαλύτερος γαιοκτήμων. Γιατί δεν μοιράζει τα δικά του κτήματα, αλλά δημαγωγεί σε βάρος της εκκλησιαστικής περιουσίας; Όπως πάλι γεννάται το ερώτημα: Γιατί το Κράτος δεν προβαίνει στην αξιοποίηση των ιδικών του απέραντων εκτάσεων και αιτιάται την Εκκλησία γιατί δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει εκείνη τα ιδικά της;

 

18. Δεν υπάρχουν στην Ελλάδα παραγωγικοί συνεταιρισμοί.

Ο κ. Υπουργός της Παιδείας στις προτάσεις του προς την Εκκλησία, που είδαν και το φως της δημοσιότητος, ομιλεί για εκμετάλλευση των  μοναστηριακών κτημάτων από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Αλλά όπως γνωρίζουμε, σ’ ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο δεν υπάρχει ούτε ένας παραγωγικός Συνεταιρισμός. Ουδείς απολύτως συνεταιρισμός διαθέτει καλλιεργητές ή καλλιεργεί εδάφη. Όλοι οι συνεταιρισμοί κάνουν το έργο του μεταπράτου. Πως λοιπόν θα γίνει η εκμετάλλευση και αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας από τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, εφ’ όσον κανένας απ’ αυτούς δεν είναι παραγωγικός; Στο Κιλκίς που έγινε ένα σχετικό πείραμα ιδρύσεως παραγωγικού συνεταιρισμού, απέτυχε παταγωδώς…

 

Συνεχίζεται...

Από το βιβλίο: «Η ΑΛΗΘΕΙΑ για την εκκλησιαστική Περιουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς Καλλίνικου που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 1986 εκ του τυπογραφείου της Αποστολικής Διακονίας.